مجموعه تخصصی مشاوره روانشناسی در استان اردبیل

توضیحات

مباحث اساسی در روانشناسی 1 فصل حافظه و فراموشی

نگهداری هر نوع اطلاعات و به یادآوری آن را حافظه می نامند. حافظه فرآیند مداوم نگهداری اطلاعات در طول زمان است. حافظه چارچوبی را می سازد که از طریق آن ما زمان حال را درک کرده، معنا می کنیم و اقدام به عمل می کنیم. ناگفته نماند که حافظه بر اساس یک «فرایند دوگانه» عمل می‌کند، جایی که فرآیندهای فکری ناخودآگاه‌تر و روتین‌تر با فرآیندهای فکری آگاهانه‌تر و مبتنی بر مشکل تعامل دارند.

در هر یک از این دو سطح یعنی ادغام فرآیندهای فکری ناخودآگاه و آگاه، یک سری فرآیندهایی وجود دارد که از طریق آنها اطلاعات را “دریافت” می کنیم (رمزگذاری)، آن را نگه می داریم (ذخیره سازی)، و در نهایت آن را “بازیابی می کنیم” (بازیابی یا یادآوری).

حافظه چگونه کار می کند؟

در ساده ترین شکل، حافظه به ادامه روند حفظ اطلاعات در طول زمان اشاره دارد. این بخشی جدایی ناپذیر از شناخت انسان است، زیرا به افراد اجازه می دهد تا رویدادهای گذشته را به یاد بیاورند و از آنها استفاده کنند تا درک و رفتار خود را در زمان حال تنظیم کنند. حافظه همچنین به افراد چارچوبی می دهد که از طریق آن می توانند حال و آینده را درک کنند. به این ترتیب، حافظه نقش مهمی در آموزش و یادگیری دارد.

سه فرآیند اصلی حافظه

1. رمزگذاری: رمزگذاری به فرآیندی اطلاق می شود که از طریق آن اطلاعات آموخته می شود. به این معنا که چگونه اطلاعات دریافت، درک و تغییر داده می شود تا بهتر ذخیره شود. اطلاعات معمولاً از طریق یک یا چند روش از چهار روش های زیر  رمزگذاری می شوند: الف)رمزگذاری بصری ( یک چیز چگونه به نظر می رسد)، ب) رمزگذاری صوتی (چگونه چیزی شنیده می شود)، ج) رمزگذاری معنایی (معنی چیزی)، و د) رمزگذاری لمسی (چگونه چیزی احساس می شود).
2. ذخیره سازی: ذخیره سازی به نحوه، مکان، مقدار و مدت زمان نگهداری اطلاعات رمزگذاری شده در سیستم حافظه اشاره دارد. در این فرآیند دو نوع حافظه داریم. حافظه کوتاه مدت و حافظه بلند مدت. اطلاعات رمزگذاری شده ابتدا در حافظه کوتاه مدت ذخیره می شود و سپس در صورت نیاز در حافظه بلند مدت ذخیره می شود.
3. بازیابی: بازیابی فرآیندی است که از طریق آن افراد به اطلاعات ذخیره شده دسترسی پیدا می کنند. اطلاعات به صورت های مختلفی بازیابی می شوند.

فراموشی در علم روانشناسی

فراموشی در علم روانشناسی به ناتوانی در به خاطر سپردن چیزی که قبلاً آموخته شده است، اشاره دارد. دلایل زیادی برای فراموشی وجود دارد، عوامل روزمره ای که بدون اختلال حافظه، باعث فراموشی اطلاعات می شود. یا فراموشی که ناشی از بازیابی، سوگیری، نسبت دادن نادرست یا تحلیل رفتن حافظه است، باعث ایجاد فراموشی می شود. و یا حتی عوامل هایی مانند کمبود خواب، استرس، اضطراب، افسردگی، مصرف الکل، برخی داروها و کم کاری تیروئید نیز می تواند باعث فراموشی خاطرات افراد شود. در علم روانشناسی دو عامل اصلی برای فراموشی در نظر گرفته می شود: آسیب مغزی و تداخل. که در فایل اصلی تدریس این عامل های به طور کامل بیان شده است.

تدریس فصل حافظه و فراموشی

در فایل اصلی تدریس مباحث اساسی در روانشناسی 1 ابتدا سه نوع حافظه، یعنی حافظه حسی، حافظه کوتاه مدت و حافظه بلند مدت را به صورت کامل از کتاب روانشناسی عمومی دکتر گنجی توضیح داده ام. تحقیقات و پژوهش هایی که در رابطه با حافظه انجام شده است را بررسی کرده و سپس در مورد گنجایش هر سه نوع حافظه اطلاعات تکمیلی را بیان می کنم.

در ادامه به بحث فراموشی می پردازم. برخی پژوهشگران علاقه مندند حالتهای فراموشی را که گاهی مفید و گاهی تاسف آور است مطالعه کنند. هر چند همه ی ما خاطرات غم انگیز و آزارنده داریم و می خواهیم از دست آنها خلاص شویم، ولی فراموشی در اکثر زمانها بیجا و بی مورد است. نظریه های فراموشی زیادی وجود دارد که این نظریه ها را بررسی می کنم. و در پایان روشهای تقویت حافظه را بیان می کنم.